37-ամյա Անժելա Հարությունյանը 15 տարի է` ինչ պայքարում է Շորժայի գյուղապետ Սուլիկո Շուշանյանի դեմ:

Անժելան Բաքվից փախել է 1990-ականների սկզբին: 1993-ին նշանակվել է Շորժա գյուղի մշակույթի տան ղեկավար: 1996-ին մշակույթի տունը գործկոմիտեից տեղափոխվել է գյուղապետարանի տրամադրության տակ, և Անժելայի ղեկավարի պաշտոնը ստանձնել է գյուղապետ Սուլիկո Շուշանյանը:

Աժելան պատմում է, որ այդ տարիներին աշխատակիցները կայուն աշխատավարձ չէին ստանում, երբեմն մի քանի ամիսների աշխատավարձը միանգամից էին ստանում: 1996-ին նման մի ժամանակահատված է եղել, երբ Անժելա Հարությունյանի` աշխատավարձի ուշացման մասին հարցերին միշտ նույն պատասխանն է տրվել. «Փող չկա»: Երբ աշխատավարձերը շատ են ուշացրել, 1997-ն Անժելան սկսել է հետաքրքրվել, թե ինչու է այդչափ ձգձգվել աշխատավարձերի վճարումը և պարզել է, որ իր ստորագրությունով և իր փոխարեն գյուղապետն է ստացել իր մեկ տարվա աշխատավարձը: Անժելա Հարությունյանը դիմել է դատախազություն:

«Եվ ինչպես հաճախ լինում էր այն ժամանակ` փոխարենը նրան մեղադրեն ստորագրության կեղծման մեջ, օտար փողերի յուրացման համար, պաշտոնական դիրքի չարաշահման մեջ, ամեն ինչ թեքվեց իմ դեմ: Որպեսզի ինձ չտա գումարը և միաժամանակ մնա անմեղ, Շուշանյանը որոշեց մեղադրել ինձ գույքի անսարքության և վնաս հասցնելու մեջ»,- պատմում է Անժելան:

Անժելայի դեմ հարուցված գործը հանցագործության փաստերի բացակայության պատճառով դատախազը որոշել է կարճել, որից հետո գյուղապետը ստիպված է եղել վերադարձնել Անժելայի աշխատավարձը և առանց որևէ հիմնավորման աշխատանքից ազատել է նրան: Սակայն մինչ օրս Անժելան հեռացման հրամանը չի ստացել:

Երբ Անժելան ուզեցել է գործազրկության թոշակ ձևակերպել, նրան մերժել են, նախ` որովհետև աշխատանքային գրքույկ չի ունեցել, հետո` չի ունեցել հեռացման հրաման: Իսկ Հայաստանի ազգային արխիվի տրամադրած տեղեկանքը ի վնաս Անժելայի է եղել: Հայաստանի ազգային արխիվի Ճամաբարակի տարածքային ներկայացուցչությունում ուսումնասիրվել են Կրասնոսելսկի շրջանային խորհրդի գործկոմի մշակույթի բաժնի հրամանագրերը: Ուսումնասիրությունից պարզվել է, որ Անժելա Հարությույանը 1993թ.-ին N հրամանով նշանակվել է մշակույթի տան տնօրեն: «Անժելա Հարությունյանի աշխատանքից ազատվելու վերաբերյալ արխիվային նյութեր չկան»,- գրված է Հայաստանի ազգային արխիվի գրությունում:

Գյուղապետ Սուլիկո Շուշանյանից դժվարությամբ կարողացանք փաստերը ճշտել: Գյուղապետն ասում է, որ Անժելան աշխատել է գյուղսովետում մինչև 1996 թվականը, իսկ գյուղապետրանը գյուղսովետի իրավահաջորդը չէ, Անժելան գյուղապետարանի աշխատող որպես այդպիսին չի եղել: Ավելին, մշակույթի տուն Շորժան չի ունեցել: 1996 թվականին ընդունել են «ավերակ մի շենք», որը հանձնաժողովը սեփականշնորհել և տրամադրել է մի փախստականի: Հիմա Շորժան համայնքային կենտրոն ունի: «Շորժայի գյուղապետարանում ինքը երբևիցե չի աշխատել»,- պնդում է գյուղապետը:

Երբ հարցրինք, թե ինչպես է վերադարձրել Անժելայի մեկ տարվա աշխատավարձը, եթե նախկինում չէր պահել և գյուղապետարանի աշխատակից չէր եղել, Ս.Շուշանյանը դժվարացավ հստակ պատասխան տալ. «Ես հիմա մանրամասնությունը կարող է չհիշեմ, բայց իրենք գյուղական խորհրդի վերջին ամիսներին` ինչ-որ էտապ չէին ստացել աշխատավարձ, բայց հետո Անժելան ստացել է իր աշխատավարձը, արձակուրդայինը, ստացել է նաև էդ որ աշխատանքից ազատվելու է` ոնց է կոչվում...վերջնահաշվարկ, ստացել է բոլորը, և եթե ես չեմ սխալվում, և ինքը գրել է էդ ժամանակ, որ գյուղապետարանի հետ ոչ մի պարտք ու պահանջ չունի»:

Աշխատավարձի յուրացման փաստը գյուղապետ Շուշանյանը «սուտ» որակեց` կրկին մեկնաբանելով, որ ինքը չէր կարող յուրացնել Անժելայի աշխատավարձը, քանի որ վերջինս իր մոտ երբևէ չի աշխատել: Եթե գյուղապետարանի աշխատող չի եղել, ինչպե՞ս եք վերջնահաշվարկ կատարել` մեր հարցին էլ պատասխանեց. «Ես արդեն դա չեմ կարող հիշելով ասել, պետք է նախկին հաշվապահին գտնեմ, ասեմ` ոնց է արվել, նոր ձեզ պատասխանեմ, որովհետև դա 15 տարվա առաջվա բան է: Ես պետք է իրեն գտնեմ, ասի` ոնց ենք արել, ես էլ Ձեզ ասեմ, ցավդ տանեմ»:

Գյուղապետը պատրաստակամություն հայտնեց Անժելայի աշխատանքային գրքույկը տրամադրել, եթե վերջինս դիմի իրեն այդ հարցով: «Թող դիմի, օրենքը թույլ է տալիս, որ երեք հոգու վկայությամբ վերականգնենք իր աշխատանքային գրքույկը: Անժելան երբևիցե չի դիմել»: Անժելան էլ ասում է, որ դիմել է, գյուղապետը չի տրամադրել: Իսկ երբ Անժելան գնացել է Կրասնոսելսկի շրջանային խորհրդի գործկոմի մշակույթի բաժին, նրան ասել են, որ Անժելային չեն հեռացրել, այլ իր հաստիքը փոխադրել են գյուղապետարանին:

«Էդ աղջիկը գրում է բոլոր նախագահներին, ինչքան նախագահ ունեցել ենք, անգամ Թուրքիայի նախագահին, անգամ մարզպետներին, գրել է: Էլեկտրական հոսանքի տղերքի վրա, գազի վրա է գրում: Իրենց փեշակը գրելն է»,- հավելում է Սուլիկո Շուշանյանը:

Այս հարցով Անժելան իսկապես արդեն շատերին է դիմել, նույնիսկ պատգամավոր Սպարտակ Մելիքյանին, ով, սակայն, չի էլ պատասխանել Անժելային: Անժելան ենթադրում է, որ պատգամավորը չի պատասխանել, որովհետև սերտ հարաբերություններ ունի գյուղապետի հետ:  Անժելան դիմել է Հելսինկյան կոմիտեին, Հելսինկյան Ասոցիացիային, այն ժամանակվա մարդու իրավունքների պաշտպան Լարիսա Ալավերդյանին, իրավապաշտպան կազմակերպություններին:

Անժելան Բաքվի փախստական է, որպես փախստական դիմել է նաև ՄԱԿ-ին և միջազգային այլ կառույցների: «Ես ուզում եմ նրանից փոխհատուցում, ինքը այդքան տարի ինձ աշխատանքից չի հեռացրել փաստացի, նա ինձ ազատել է ապօրինի, ինձ նույնիսկ աշխատանքային գրքույկ ու ազատման հրաման չի տվել, որով ես դատարան մտնեի ու վերականգնվեի աշխատավայրում: Ուր գնում եմ, ասում են, որ ես աշխատում եմ, ազատված չեմ»,- ասում է Անժելան: