
«Ռետրո ակումբ». երգեր ժամանակի ու տարածության միջից
Նաիրա Հայրապետյան
Քչերիս է հայտնի, թե անձնական կյանքում ինչ դժվարություններ, երբեմն էլ ողբերգություններ են ապրում մեզ քաջ հայտնի և միևնույն ժամանակ անհայտ աստղերը, բայց ստեղծագործություններ կան, որոնք ոչ միայն բառերով, այլև կատարման զգացմունքայնությամբ հուշում են` արտիստի հոգու ամենախոր անկյուններում թաքնված վշտի կամ տառապանքի մասին:
Լեդ Զեփելին խմբի 1979թ թողարկված In Through the Out Door ալբոմի 6-րդ թրեքում կարդում ենք «All My Love» երգի անունը. Հեղինակներն են` Ռոբերտ Փլանտը (խմբի վոկալիստ) և Ջոն Փոլ Ջոնսը (բաս կիթառ): Երգը նվիրված է Փլանտի որդուն, ով մահացել է 1977թ. Նա ընդամենը 5 տարեկան էր: Որդու մահից հետո խումբը մոտ մեկ տարի դադարեցրեց գործունեությունը և հնարավոր է այդքանով էլ ավարտվեր խմբի կարիերան, եթե Ջիմի Փեյջը (խմբի հիմնադիր և կիթառահար) չկարողանար իր հոգատարությամբ ու ջանքերով ընկերոջը ետ վերադարձնել մեծ իմաստով կյանք` նրա մեջ ներարկելով ապրելու, ստեղծագործելու ուժն ու հավատը: Հենց այս օրերի մեջ է ծնվել նրանց ամենագեղեցիկ երգերից մեկը` All My Love (to you)`- Ողջ սերս քեզ: Խմբի բոլոր անդամները համոզված են, որ այն Փլանտը որդուն է նվիրել, իսկ Ջիմի Փեյջի կարծիքով` դա երգչի ամենաազդեցիկ և ամենազգացմունքային կատարումն է: Ավելի ուշ Փլանտն իր հարցազրույցներից մեկում խոստովանել է, որ All My Love-ը Լեդ Զեփելինի ամենագեղեցիկ պահերից մեկն է խորհրդանշում:
«Աշխարհի ամենավիճահարույց երգերը»… ես չգիտեմ, երաժշտական ամսագրերը կամ թերթերը երբևէ անդրադարձել են այսպիսի խորագրով շարքի, բայց եթե լինեին կամ կան, ապա կարծում եմ` Մայքլ Ջեքսոնի «They Don’t Care About Us» երգը վստահաբար կունենա իր առաջատար տեղն այս ցանկում: Սա երաժշտի 1996 թ-ին թողարկված «HIStory: Past, Present and Future, Book I » ալբոմի 4-րդ սինգլն է: Այս երգից հետո Ջեքսոնին սկսեցին մեղադրել հակասեմիտական-հակահրեական քաղաքականության մեջ. Մեղադրանք, որը մեծ մասսայականություն ստացավ` ստիպելով Ջեքսոնին մի քանի անգամ հրապարակայնորեն ներողություն խնդրել, հերքել հակահրեական լինելու մասին լուրը… բայց դա կարծես թե չբավարարեց հուզված մեղադրողներին և «ներողությունների» շարքն համալրեց հաջորդ քայլը` անհապաղ վերանայել, խմբագրել բառերը: Շատ կարճ ժամանակ անց հալածանքները տեղափոխվեցին երկու տարբեր տեսահոլովակների ուղղությամբ:
«Երգը հակասեմիտական չէ,- ասել է Ջեքսոնը իր հարցազրույցներից մեկում,- այն պարզապես չի կարող այդպիսին լինել, քանի որ ես այդպիսին չեմ… ես երբեք ռասիստ չեմ եղել և իմ ամենամոտ ընկերների մեջ շատ հրեաներ կան»: Երգիչը նաև բազմաթիվ անգամ ստիպված էր փաստել այս ամենը, իսկ վերոնշյալ հարցազրույցի օրը նրա մենեջերը, որպես աջակցություն, հրապարակայնորեն ձայնագրության հաստատում ուղարկեց` հայտարարելով, որ երգը փայլուն բառեր ունի` առանց ենթատեքստի և ոչ մի քննադատական բան չի պարունակում: Հաջորդ օրը հրեական համայնքի երկու հեղինակավոր անդամ հանդես եկան պահանջով, որ այդ ամենը գրավոր ներկայացվի երգի համար թողարկված ձայնասկավառակի շապիկին:
Ջեքսոնը դեռ երկար պետք է պատասխան տար թե երգի, թե տեսահոլովակների համար, նույնիսկ բազմաթիվ ու բազմատեսակ այս միջամտություններից հետո: Իսկ թե ինչպես, այս հարցին նրա արվեստի սիրահարներից թերևս ամեն մեկն իր անհատական պատասխանը ունենա` թեկուզ ակնթարթային հայացք նետելով արտիստի հատկապես վերջին տասնամյակի աղմկահարույց պատմություններով լի կյանքին:
Չնայած այս ամենին` երգը մեծ ճանաչում ու հաջողություններ գրանցեց, ընդգրկվելով նրա նույնիսկ ետմահու թողարկված ալբոմներում…
Մեկնաբանել