«Դաշնակցությանը պետք է ընկալել որպես մեկ միաձույլ կուսակցություն»

Հարցազրույց Լիբանանի «Ազդակ» օրաթերթի գլխավոր խմբագիր, ՀՅԴ անդամ Շահան Գանտահարյանի հետ

-Վերջին շրջանում շատ է խոսվում, որ ՀՅԴ-ի ներսում դժգոհություններ կան ՀՅԴ բյուրոյի ղեկավարությունից, և խոսում են նաև բյուրոյի ղեկավարի փոփոխության մասին: Ինչպիսի՞ն է, այսպես ասած, դրսի դաշնակցականների դիրքորոշումն այդ հարցում: Տեղյա՞կ եք այդ տարաձայնությունների մասին:

-Իհարկե, հետևում ենք մամուլի հրապարակումներին, մեկնաբանություններին, բայց նախ թույլ տվեք չհամաձայնել ներսի և դրսի դասակարգմանը: Դաշնակցությունը մեկ կուսակցություն է, և պետք է ընկալել որպես մեկ միաձույլ կուսակցություն: Փոփոխությունների առումով կարող եմ ասել, որ ինձ հայտնի հայկական կուսակցություններից ամենաժողովրդավարական կուսակցությունն է, որտեղ միանձյա առաջնորդ չկա, կա հավաքական ղեկավարություն: Եվ հավաքական ղեկավարությունը, եթե հետևենք թե՛ Հայաստանի ներսում, թե՛ դրսում, որոշակի ժամանակ հետո փոխվում է, սերնդափոխության օրենքն աշխատում է կուսակցության մեջ:

-Ինքներդ կո՞ղմ եք բյուրոյի ղեկավարության փոփոխությանը:

-Անձամբ կողմ եմ ժողովի մեծամասնության որոշմանը: Եթե ժողովը ժողովրդավար ձևով ընտրում է ղեկավարություն, այդ ղեկավարությունն անվերապահ կլինի իմ ղեկավարությունը:

-Իսկ արդեն կա՞ն հավանական թեկնածուներ, թե ովքեր կփոխարինեն ներկայիս ղեկավարությանը:

-Դաշնակցությունը կադրային պակաս չի ունեցել և՛ Հայաստանում, և՛ սփյուռքում: Կարծում եմ՝ ժողովից բավական առաջ ընտրարշավներ անել ներքին առումով կուսակցության սովորույթը չէ: Այնտեղ կլինեն ակտիվ բանակցություններ, քննարկումներ, որոնց արդյունքում կուսակցությունը կընտրի այնպիսի մարմին, որին կհաջողի նաև կիրառել այդ որոշումները:

-Մյուս կողմից ԱԺ ՀՅԴ պատգամավոր Վահան Հովհաննիսյանի՝ Գերմանիայում դեսպան նշանակվելու մասին լուրերն են քննարկվում, ինչն արդեն ենթադրում է, որ ՀՅԴ-ն մտնում է կոալիցիա՝ ոչ ֆորմալ ձևով: Սա՝ այն դեպքում, երբ ՀՅԴ-ն հատկապես վերջին տարիներին ներկայանում է որպես ընդդիմություն: Սա չի՞ խաթարում Դաշնակցության հեղինակությունը որպես ընդդիմություն:

-Ես տեսնում եմ, որ Վահան Հովհաննիսյանի դեսպան նշանակման ընկալումն այստեղ որոշակի հասարակական, քաղաքական շրջանակներում և մամուլում այնպիսին չէ, ինչպես մենք ենք պատկերացնում: Նախ՝ ուզում եմ նշել, որ դեսպանի նշանակումը տարբերվում է կոալիցիոն կառավարություն ներառվելու որոշման հետ: Սա տարբեր խնդիր է, և ընթացքին, հավանաբար, տեղյակ եք, որ Վահան Հովհաննիսյանն առաջարկ է ստացել, այդ առաջարկը համաձայնեցվել է նաև կուսակցության հետ, ուրեմն այստեղ խնդիրը նաև կապված է ներքին ընդդիմությունն արտաքին դաշտ չտեղափոխելու հետ, քանի որ մենք այսօր ունենք հզոր հակառակորդներ, որոնք և՛ քարոզչական, և՛ քաղաքական, և՛ դիվանագիտական համակարգված պայքար են տանում մեր պետականության դեմ, և արտաքին ճակատում մենք ընդդիմություն-իշխանություն խաղալու շռայլությունը չունենք:

Նույնը կասեմ նաև վերջին դեպքի մասին, որը կատարվեց Ստրասբուրգում: Արտաքին ճակատում և՛ ընդդիմության, և՛ իշխանության ներկայացուցիչները սկզբից ծրագրված համատեղ ճիգերով, ներուժով արտաքին թշնամու սանձազերծած բոլոր ոտնձգություններին դեմ դնելու խնդիր ունեն այսօր, և կարծում եմ, որ այնտեղ սուր հակասություններ պետք է չլինեն: Արտաքին ճակատն ուրիշ է, ներքինն՝ ուրիշ, և կարծում եմ՝ Վահան Հովհաննիսյանը շատ փայլուն կադր է նաև այս կարևոր և հրատապ թեմայի առնչությամբ պետականությանը նպաստելու:

Չմոռանանք, որ Մաքսային միությանն անդամակցելու Հայաստանի որոշումը մեզ պարտավորեցնում է շատ լուրջ հակակշիռ դիվանագիտական գործողություններ անել Եվրոպայում, իսկ մենք գիտենք՝ այսօր Եվրոպան ղեկավարվում է ամենից առաջ արևմտյան երկրների կողմից, և հուսով եմ, որ արևմտյան երկրներից մեկում Վահան Հովհաննիսյանին դեսպան նշանակելը մեր ընդհանուր պետականության արտաքին գերակա քաղաքական ուղղություններին կնպաստի այն առումով, որ ակտիվ դիվանագիտությունը կբերի նաև որոշակի փոխլրացուցիչ քաղաքականության. մի կողմից՝ ՄՄ-ին անդամակցության, մյուս կողմից՝ Ասոցացման համաձայնագրի առջև առաջացած խոչընդոտները հեզասահ ընթացքի մեջ դնելուն:

-Իմ առաջին հարցադրման ժամանկ ընդգծեցիք, թե չկա «դրսի և ներսի» Դաշնակցություն, և որ Դաշնակցությունը մեկ կուսակցություն է: Հայաստանից դուրս գտնվող դաշնակցականները մասնակցություն կամ որոշակի դերակատարում ունե՞ն Հայաստանի ներսում գործող ՀՅԴ-ի՝ որոշումներ ընդունելու գործում: Համաձայնեցվո՞ւմ են այդ որոշումները «դրսի» դաշնակցականների հետ:

-Հիմնական խնդիրների օրակարգում լինում են խորհրդակցություններ, լինում են միջմարմնային խորհրդաժողովներ: Համահայկական բնույթի օրակարգերը քննարկվում են այդ ժողովներին, որոնց, բնականաբար, մասնակցում են և՛ հայաստանյան, և՛ սփյուռքյան կառույցների ներկայացուցիչները: Նման տարողունակությամբ խնդիրներն օրակարգային տեսքով քննարկվում են համակուսակցական ժողովներում:

-Դուք հաճախ եք գալիս Հայաստան, և հետաքրքիր է՝ ինչպե՞ս եք տեսնում այսօրվա Հայաստանը: Ի՞նչ փոփոխություններ կառանձացնեք:

-Այսօրվա Հայաստանն ունի և՛ իր դժվարությունները, և՛ իր հաջողությունները: Կարծում եմ, որ դժվարությունների գլխավոր կետը ժողովրդագրական պատկերն է, որը փոխկապակցված շղթա է՝ և՛ սոցիալական խնդիրների հաղթահարումը, և՛ արդարության, իրավական պետության կայացումը, և՛, որպես ածանցյալ ծրագիր, հայրենադարձությունը: Նկատի չունեմ զանգվածային հայրենադարձությունը, այլ արտագնա աշխատանքի գնացողների վերադարձը, սփյուռքահայ երիտասարդներին Հայաստանում ուսում տալու հնարավորությունների ընձեռումը, գործարարների համար վստահելի իրավական դաշտ, ներդրումային օրենքով կայացած դաշտի ընձեռումը: Կարծում եմ՝ սրանք այն առաջնահերթ գործոններն են, որոնք կնպաստեն մեր երկրի զարգացմանը:

-Եվ ինչպիսի՞ն պետք է լինի սփյուռքի մասնակցությունն այդ գործում:

-Նախ պետք է նկատել, որ հետզհետե ավելի է աշխուժանում սփյուռքահայերի մասնակցությունը և՛ գործարարական, և՛ քաղաքական որոշակի շրջանակներում, բայց ես կցանկանայի, որ առավելևս թափ ստանա համահայկական հասարակության ձևավորումը: Դա կլինի կենդանի շփումը: Համոզված եմ, որ մեր թիվ մեկ խնդիրը Հայաստանի Հանրապետության հզորացումն է, և դա ճանապարհ կբացվի մեր հետագա նպատակների իրագործման համար: Այս առումով, կարծում եմ, պետական կառույցներում սփյուռքահայ կադրերի ներառումը կարևոր է այստեղ ընդունվող որոշումների գործածության համար, և ավելի կհամահայկականացնի ՀՀ հզորացման ընդհանուր գործընթացը: