
Յանի. «Ինձ շատ բան հարկավոր չէ. հագիս լինի մի վերնաշապիկ ու ես քայլեմ ջրի ափով»
«Չկա ամենամեծ երազանք: Երբ ես փոքր էի, շատ երազանքներ ունեի: Այժմ դրանց մեծ մասը իրականացել է: Հիմա արդեն կյանքի նկատմամբ ավելի համեստ պահանջներ ունեմ»,- ասում է համաշխարհային ճանաչում ունեցող երաժիշտ Յանին:
Երաժիշտը ծնվել է Հունաստանի Կալամաթա քաղաքում 1954 թ. նոյեմբերի 14-ին: Նա հիշում է, որ ընտանիքը շատ աղքատ էր, և իրեն շատ բան թույլ տալ չէր կարող: Բայց ուներ փոքրիկ ռադիո, որը լսում էր գիշերները: Ապրելով Միջերկրական ծովի շրջակայքում՝ նա հնարավորություն ուներ ծանոթանալ մոտակա երկրների երաժշտությանը: Մանկուց լսած տարբեր մեղեդիներն իրենց ազդեցությունն են ունենում երաժշտի հետագա ստեղծագործությունների վրա:
Յանիի երաժշտության մեջ կարելի է լսել ամենատարբեր երկրների ազգային երաժշտությանը բնորոշ տարրեր, ինչպես նաև դրանց միահյուսումը: Այդ մեղեդիները, խառնվելով և լրացնելով միմյանց, Յանիի ձեռքում դառնում են ներդաշնակ, գեղեցիկ և շատ զգայական: Նրա երաժշտությունը հանդիսատեսին իսկապես տանում է մի մոգական աշխարհ:
Յանիի խոսքով՝ այն բոլոր ազդեցությունները, որոնք կրում է իր երաժշտությունը տարբեր ֆոլք երաժշտություններից, նախ և առաջ կախված է այն հանգամանքից, թե ինչպես է ինքը մեծացել:
Նրա կարծիքով՝ երեխային չպետք է ստիպել անել ինչ-որ բան, այլ պետք է դա գրավիչ դարձնել նրա համար: Այդպես են վարվել նաև իր ծնողները, ովքեր երբեք չեն ստիպել իրեն զբաղվել երաժշտությամբ կամ դաս անել այն ժամանակ, երբ ինքը չի ցանկացել: Յանին երաժշտական լիարժեք կրթություն չի ստացել, բայց գալիս է մի պահ, երբ ինքն արդեն սեփական կամքով սկսում է դաշնամուր նվագել:
«Երջանիկ եմ, որ երաժշտական դասեր չեմ վերցրել, որովհետև ոչ ոք ինձ երբեք չի ասել, թե ինչպիսին պետք է լինի երաժշտությունը,- խոստովանում է Յանին:- Առաջին տարիներին շատ կարևոր է ունենալ լավ ուսուցիչ: Բայց գալիու է մի պահ, երբ նա հեռանալու է, և ձեզնից սպասելու են ստեղծել մի բան, որը ոչ ոք մինչ այդ չի ստեղծել: Դա հենց ստեղծագործական գործընթացն է, որը ես շատ սիրում եմ: Չեմ կարծում, թե դա դպրոցներում դասավանդվում է»:
Իր երաժշտական կարիերայի սկզբում Յանին իր համար ստեղծում է հատուկ համակարգ, որի օգնությամբ կարող էր հիշել երաժշտությունը: Բայց այժմ նա շատ քիչ է օգտվում իր «հայտնագործությունից», քանի որ ունի երաժշտական շատ լավ հիշողություն:
«Ես շատ դժվարությամբ եմ ինչ-որ բան մոռանում: Երբ ես երաժշտություն եմ գրում, ես դա գրում եմ նախ և առաջ իմ մտքում. պարտադիր չէ՝ դաշնամուրով նվագեմ»,- ասում է Յանին:
Սակայն նախքան երաժշտությունը վերջնականապես «իրենով կաներ» Յանիին, վերջինս լրջորեն տարված էր սպորտով: 14 տարեկանում երիտասարդ մարզիկը Հունաստանում սահմանում է ռեկորդ ազատ լողում: Այդ ժամանակ պատանի Յանին երազում էր դառնալ օլիմպիական չեմպիոն: Սակայն արդեն 18 տարեկանում նա մեկնում է ԱՄՆ, ընդունվում Մինեսոտայի համալսարանի հոգեբանության ֆակուլտետ: Ուսանողական տարիներից էլ սկսվում է Յանիի երաժշտական կարիերան:
Յանին առաջին ալբոմը թողարկում է 1984 թ., հաջորդում են բազմաթիվ ալբոմներ, հավաքածուներ ու մի շարք հիթեր: Վերջին ալբոմը Յանին թողարկել է 2012 թ.՝ Live at El Morro, Puerto Rico:
«Ինձ համար չկան օրենքներ կամ կանոններ: Ես պատրաստ եմ օգտագործել ցանկացած գործիք, եթե այն կարող է արտահայտել մարդու էմոցիաները,- ասում է Յանին:- Երբ ես խառնում և միացնում եմ երաժշտական տարբեր ոճեր, դա պարտադրաբար չեմ անում: Դա բնականից է ստացվում, քանի որ այդ ամենը բխում է իմ ներսից»:
Երաժշտական խումբը, որ ստեղծել է Յանին, բազմազգ է. ջութակահար Սամվել Երվինյանը հայ է, ջութակահարուհի Սայկա Կատուսկին՝ ճապոնուհի, փողային գործիքների երաժիշտ Պեդրո Էուստաչեն Վենեսուելայից է, իսկ տավիղահար Վիկտոր Էսպինոլան՝ Պարագվայից:
Յանիի խոսքով՝ բազմազգ թիմը հատուկ մտածված չի ստեղծվել, պարզապես այդպես է ստացվել:
«Ես աշխարհում փնտրել եմ լավագույն երաժիշտներին: Արդյունքը եղավ այն, որ ես աշխատում եմ միացյալ ազգությունների հետ: Մենք հավատում ենք, որ բազմազանությունն ունի ուժ»,- ասում է երաժիշտը:
Յանին սիրում է համերգային ծրագիրը պահել թարմ և հետաքրքիր հանդիսատեսի համար: Բայց դա չի նշանակում, թե երկրից երկիր գնալով՝ նա փոխում է գործիքները՝ համապատասխանեցնելով այդ երկրի ազգային գործիքներին: Նրա խոսքով՝ ամեն ինչ կախված է տվյալ պահի ներշնչանքից: Միաժամանակ խոստովանում է. «Ես սիրում եմ դուդուկը, այն շատ զգացմունքային գործիք է»:
Շրջագայելով աշխարհով մեկ՝ Յանին մեկ ուղերձ է փոխանցում մարդկությանը՝ խաղաղության ուղերձը: Նրա խոսքով՝ դա էր իր երազանքը, և ինքն էլ փորձում է իր ներդրումն ունենալ այդ գործում:
«Այն բաները, որ ես ասում եմ, երկրից երկիր չեն փոխվում: Ես կարողացել եմ ասել իմ ասելիքը բոլոր երկրներում, և մարդիկ բաց են դրա համար,- ասում է Յանին:- Ես երաժշտությամբ ցանկանում եմ ճշմարտությունն ասել: Երաժշտությունը պետք է ճշմարիտ և անկեղծ լինի»:
Չնայած Յանիին դժվար է պատկերացնել երաժշտությունից դուրս, բայց «Հետքը» հետաքրքրվեց, թե ուրիշ ինչ հետաքրքրություններ ունի երաժիշտը:
«Ես սիրում եմ ցանկացած բան, որ կապված է օվկիանոսի հետ՝ լողալ, նավարկել, լինել ջրի տակ,- պատասխանեց Յանին:- Ես շատ հասարակ եմ այդ հարցերում, ինձ շատ բան հարկավոր չէ. հագիս լինի մի վերնաշապիկ ու ես քայլեմ ջրի ափով: Ես սիրում եմ այն, ինչ անում եմ, ես սիրում եմ երաժշտությունը, և այն գրեթե ամբողջովին լցնում է ինձ»:
Մեկնաբանել